
【金诃集团科研板块】《藏医药大典》续编出版发行
近日,由青海省藏医药研究院编纂完成、民族出版社编辑出版的《藏医药大典》续编正式出版发行,这是继《藏医药大典》(60卷)出版后在藏医药古籍文献研究领域取得的又一最新重大原创性科研成果。《藏医药大典》续编全书20卷,附总目1卷,1700万字,精选了292部藏医药经典古籍和近现代论著,分为藏医学史、古代医籍、四部医典、临床医著、药物识别、药物方剂、药材炮制、仪轨颂词等8部45集,内容涵盖藏医药从萌芽时期、奠基时期、发展时期、争鸣时期、繁荣时期、振兴时期至今2900多年的历史,系统完整展现了作为世界四大传统医学之一的藏医学深厚的理论体系和丰富的实践经验,是对藏医学这一中华医学宝藏的又一次深度挖掘和精华传承。
《藏医药大典》续编运用现代版本学、目录学等研究方法,对藏医药古籍文献进行了版本考证、底本对校、文献勘误、补残补漏、疑难注释和科学分类、章节编排,在保持藏医药古籍文献原汁原味的同时,确保了藏医药古籍文献的权威性、科学性和代表性,具有极高的研究价值、学术价值和文化价值。
历经30余年时间,青海省藏医药研究院先后搜集整理藏医药古籍文献1590余种,编纂出版《藏医药大典》(60卷),项目成果达到国际领先水平,在国内外藏医药学术界引起强烈反响,先后荣获“青海省科学技术进步一等奖”和“国家出版政府奖”,被国内外相关科研院所、高等院校、医疗机构、制药企业、学术团体、图书馆、博物馆广泛珍藏。继《藏医药大典》(60卷)出版后,青海省藏医药研究院又经过10余年的接续努力、潜心研究,《藏医药大典》续编(20卷)终成问世,使《藏医药大典》总量达到80卷,成为迄今藏医药古籍文献研究领域编纂出版的规模最大、内容最全、水平最高的藏医药学专著,必将为藏医药传承、创新、发展发挥更大作用。
党和国家历来高度重视民族医药工作。藏医药古籍文献抢救与保护工作任重而道远,青海省藏医药研究院将始终坚持以习近平新时代中国特色社会主义思想为引领,不忘初心,牢记使命,传承精华,守正创新,持续加大藏医药古籍文献搜集整理和编纂出版力度,为推进藏医药高质量发展和健康中国建设做出更大贡献。
བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་ཀུན་བཏུས་བསྟུད་སྒྲིག་མ་པོད་ཉི་ཤུ་ཅན་དངོས་སུ་པར་སྐྲུན་འགྲེམ་སྤེལ་བྱས།
༢༠༡༡ལོར《བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་ཀུན་བཏུས》དེབ་དྲུག་ཅུ་ཅན་དངོས་སུ་པར་སྐྲུན་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས་པ་དེས། འཛམ་གླིང་གཟུགས་འདས་ཤུལ་བཞག་རིག་གནས་ལས་བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པ་ལ་སྔར་ལས་ལྷག་པའི་གཟི་བྱིན་བླ་མེད་བསྐྲུན་ཡོད་པར་མ་ཟད། བོད་ཕྱི་གསོ་རིག་གི་ཞིབ་འཇུག་དང་སློབ་གསོ། ཐོན་ལས། ནད་ཐོག་སོགས་ཀྱི་ཐད་ལའང་སྔ་ན་མེད་པའི་ཕན་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་བསྔོས་ཤིང་། རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་ཆེད་ལས་མཁས་དབང་དང་། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན། སྨན་པ་དང་སློབ་མ་སོགས་གསོ་རིག་རྗེས་འཛིན་པ་ཀུན་གྱིས་བསྔགས་བརྗོད་ཀྱི་མེ་ཏོག་ཡང་ཡང་སྟོར་ལ། རྒྱལ་ཁབ་གསར་འགྱུར་དཔེ་སྐྲུན་རྒྱང་སྒྲོག་བརྙན་འཕྲིན་སྤྱི་ཁྱབ་ཅུའུའི་ཐེངས་གསུམ་པའི་ཀྲུང་གོ་དཔེ་སྐྲུན་བྱ་དགའ་དང་། མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་སྲིད་གཞུང་གི་ཚན་རིག་ལག་རྩལ་གྱི་བྱ་དགའ་ཨང་དང་པོ་སོགས་རྒྱལ་ཁབ་དང་ཞིང་ཆེན་རིམ་པའི་གཞུང་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་སྙན་དང་གཟེངས་རྟགས་གང་མང་ཐོབ་མྱོང་།
ཐེངས་འདིར་ཡང་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་ཞིབ་འཇུག་གླིང་གི་དཔེ་རྙིང་ཞིབ་འཇུག་མི་སྣ་དང་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གི་རྩོམ་སྒྲིག་པ་ཡོངས་ཀྱིས་འགན་གཅིག་ལྕོགས་སུ་བཞེས་ཤིང་། འབྲེལ་ཡོད་འགོ་ཁྲིད་དང་མི་སྣས་ཐུགས་ཁུར་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་འོག《བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་ཀུན་བཏུས》ཀྱི་མུ་འབྲེལ་ལས་གཞིའི་ལས་སྒོ་འགོ་བརྩམས་ནས་ལོ་ངོ་བཅུ་ལྷག་གི་རིང་ལ་འབད་པ་ལྷུར་ལེན་བྱས་པ་བརྒྱུད། 《བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་ཀུན་བཏུས་བསྟུད་སྒྲིག་མ》པོད་ཉི་ཤུའི་བདག་ཉིད་ཅན་འདིའི་རྩོམ་སྒྲིག་དང་དཔེ་སྐྲུན་གྱི་ལས་ཀ་ཡོངས་སུ་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་སྟེ། སྔར་གྱི་པོད་ཆེན་དྲུག་ཅུའི་སྟེང་པོད་ཉི་ཤུ་གསར་དུ་བསྡུ་སྒྲིག་བྱས་ཤིང་། ཏང་གི་རྒྱུད་གཅིག་ལམ་གཅིག་གི་རིག་གནས་དར་སྤེལ་དང་བརྗེ་རེས་ཀྱི་དགོངས་པ་རྩ་དོན་དུ་བཅངས་ནས་དེ་སྔ་ལག་སོན་མ་བྱུང་བའི་རྒྱལ་ནང་གི་ས་གནས་ཁག་དང་། འབྲུག་ཡུལ་དང་། ཨུ་རུ་སི། ཕྱི་སོག་ལ་སོགས་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོའི་དཔེ་མཛོད་ཁང་ནས་ལག་སོན་བྱུང་བའི་དཔེ་རྒྱུན་དཀོན་པའི་དཔེ་རྙིང་སྟོང་ཕྲག་གཅིག་ལྷག་ཙམ་ལས། ཡོངས་སུ་གྲགས་ཤིང་ཚད་མར་འཛིན་པ། སྤྱོད་སྒོ་ཆེ་བ། ཞིབ་འཇུག་དང་བེད་སྤྱོད། ཉར་ཚགས་ཀྱི་རིན་ཐང་ཆེས་ཆེར་ལྡན་པའི་བརྩམས་ཆོས་ཉིས་བརྒྱ་དང་གོ་གཉིས་བདམས་ཏེ། སྔར་གྱི་གསོ་རིག་ཀུན་བཏུས་ཆེན་མོའི་ས་བཅད་ཀྱི་སྒྲིག་གཞི་ལྟར་སྤྱི་དོན་ཆེན་མོ་བརྒྱད་དང་། སྤྱི་དོན་རེ་ལ་སྐབས་དོན་བཞི་བཅུ་ཞེ་ལྔ། སྐབས་དོན་རེ་ལ་ཚན་པ་དུ་མར་ཕྱེས་ནས་ཚན་པ་ཉིས་བརྒྱ་གོ་གཉིས་སུ་བསྒྲིགས་ཤིང་།སྤྱི་དོན་བརྒྱད་པའི་ནང་རིམ་པ་བཞིན་གསོ་བ་རིག་པ་བྱུང་འཕེལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་དང་། གནའ་རབས་གསོ་རིག དཔལ་ལྡན་རྒྱུད་བཞི་དང་དེའི་འགྲེལ་བ། ནད་ཐོག་ཉམས་ཡིག སྨན་ངོ་ཤེས་བྱེད། སྨན་གྱི་སྦྱོར་བ། སྨན་རྫས་འདུལ་སྦྱོང་། བདུད་རྩི་སྨན་གྱི་མདོ་ཆོག་དང་སྔགས་ཀྱི་བཅོས་ཐབས་སོགས་གོ་རིམ་ངེས་པ་ཅན་དུ་བཀོད་དེ་མིག་སྔར་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་ནས་དངོས་སུ་པར་སྐྲུན་འགྲེམ་སྤེལ་བྱས།
《བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་ཀུན་བཏུས》བསྟུད་སྒྲིག་མ་པར་བསྐྲུན་འགྲེམ་སྤེལ་བྱས་པ་འདིས་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་སྒོ་ནས་བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ནུབ་པ་མེད་པར་སྲུང་སྐྱོབ་དང་རྒྱུན་འཛིན་ལེགས་པོ་བྱས་ཐོག ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་མིའི་རིགས་ཀྱི་དཔལ་ཡོན་གསར་བའི་རྣམ་པ་འཛུགས་སྐྲུན་དང་དར་རྒྱས་གོང་སྤེལ་གཏོང་བར་རྨང་གཞི་བརྟན་པོ་འདིང་ཐུབ་པ་དང་། ནད་རིགས་འགོག་བཅོས་ཀྱི་གཞུང་དང་ལག་ལེན་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་ནས་རང་ལུགས་འཛིན་པ་རྣམས་ལ་སྔར་བས་ཕན་ཐོགས་ཐུབ་པ།དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་ཆ་སྔར་བས་གྱ་ནོམ་པ་མཁོ་སྤྲོད་གནང་ནས་བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་གི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་གོམ་ཁ་ཇེ་མགྱོགས་སུ་གཏོང་ཐུབ་པ། མན་ངག་གནད་ཀྱི་དོན་རྙེད་ནས་ནད་ཀྱི་མདུན་སར་ཉམ་ང་དང་བག་ཚ་མེད་པར་གདེང་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་སོགས་མདོར་ན་བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པ་འདི་ལུས་ཅན་ཀུན་གྱི་སྲོག་འཚོའི་དཔལ་དུ་འགྱུར་བའི་དགེ་མཚན་རྒྱ་ཆེར་ལྡན།
མཐར་གངས་ཅན་གསོ་བ་རིག་པའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཕྱོགས་མཐའ་ཀུན་ཏུ་རྒྱས་ཏེ་འགྲོ་ཀུན་ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་བ་སྨན་ཐོགས་ཐུབ་པ་དང་ཆབས་ཅིག་ངེད་ཞིབ་འཇུག་ཁང་གི་བོད་ཀྱི་གསོ་བ་རིག་པའི་གནའ་དཔེ་འཚོལ་བསྡུ་དང་། དག་སྒྲིག ཞིབ་འཇུག པར་སྐྲུན་གྱི་ལས་ཀ་འདིའི་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་མཛུབ་སྟོན་གང་མང་གནང་མཁན་གྱི་དགེ་གྲོགས་རྣམ་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའོ།། །།